OSGB (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi) nedir?
OSGB (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi): Kamu kurum ve kuruluşları, organize sanayi bölgeleri ile Türk Ticaret Kanununa göre faaliyet gösteren şirketler tarafından, işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerini sunmak üzere kurulan gerekli donanıma ve personele (İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı, Diğer Sağlık Personeli) sahip olan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkilendirilen birimlerdir.
OSGB'ler (Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri) hakkında yasal düzenlemeler nelerdir?
OSGB'ler ilk olarak, 27 Kasım 2010 tarihinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 4857 sayılı İş Kanununa dayanılarak yayınlanan "İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği"nde tanımlanmıştır.
30 Haziran 2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" ve buna bağlı olarak 29 Aralık 2012 tarihli ve 28512 sayılı "İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği", OSGB'leri yeniden tanımlamıştır.
En son yasal düzenlemelere göre "Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri” işyerlerine İş Sağlığı ve Güvenliği hizmetlerini vermek için oluşturulmuş, Bakanlıkça yetkilendirilmiş, verdiği hizmetler karşılığında fatura kesebilen ticari kuruluşlardır. Ayrıca yetki ve sorumlulukları detaylandırılmış ve çalışma esasları belirlenmiştir.
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nun Getirdiği Yenilikler:
- Önceki mevzuatlarda, İş Sağlığı Güvenliği hizmetlerinden yalnızca "işçiler" faydalanabiliyorken; yeni kanunda "Çalışan" terimi ile memur, işçi, sözleşmeli personel, çırak, stajer vb. tüm statülerde çalışma hayatında yer alanlar kapsam altına alınmıştır. Dolayısıyla Kamu kurum ve kuruluşları ve özel sektördeki "bütün işler ve bütün işyerleri" İş Sağlığı Güvenliği hizmetlerinden istifade imkanına kavuşmuştur.
- Her bir SGK Bölge Sicil Numarası, ayrı (bağımsız) işyeri olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla, her bir SGK numarasına sahip işyeri; kendi tehlike sınıfı ve çalışan sayısı gereğince, bu numaraya ait İSG hizmeti sözleşmeleriyle Bakanlık' tan onay alarak yükümlülüklerini karşılamaları gerekmektedir.
- İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı hizmeti ile ilgili yükümlülük, önceki mevzuatlarda 50'den fazla işçi çalıştıran işyerleri için mecburi iken; yeni kanunla 1 (bir) ve daha fazla çalışana sahip tüm işyerlerine zorunlu kılınmıştır.
- İş Sağlığı Güvenliği Kanunu öncesinde, işyerlerinde "İş Güvenliği Uzmanı" hizmetini alma mecburiyeti sadece Sanayi'den sayılan işyerleri için geçerli iken; yeni mevzuatta bu yükümlülük, sanayi şartı aranmaksızın (hizmet, ticaret, tarım, orman vb. tüm işkolları) tüm sektörleri kapsayacak şekilde genişletilmiştir.
- Önceki mevzuatta, işverenlerin aldığı İş Sağlığı Güvenliği profesyonellerinin hizmeti, İşyeri Hekimi ve İş Güvenliği Uzmanı olarak iki koldan yürütülmekte iken; yeni kanunla İşyeri Hekimi, İş Güvenliği Uzmanı ve Diğer Sağlık Personeli (Sağlık memuru, hemşire vb.) olmak üzere üçlü hizmet olarak temin edilme yükümlülüğü getirilmiştir.
- İş Sağlığı Güvenliği profesyonellerinin (İşyeri hekimi, İş Güvenliği uzmanı ve Diğer sağlık personeli) hizmeti ile ilgili işverenler yükümlülüklerini ancak iki yöntemle yerine getirebilmektedirler:
- Kendi çalışanları arasında geçerli sertifikaya sahip İSG profesyonelini görevlendirmek suretiyle, bulunduğu ilde Bakanlıkça yetkili kılınmış OSGB ‘den hizmet satın alarak.
- Yeni "İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu" 30 Haziran 2012 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanmakla birlikte, bazı yükümlülükler, işyerlerinin çalışan sayısına ve tehlike sınıfına göre iki yıllık bir sürece kademeli olarak yayılmıştır;
- 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerleri için tehlike sınıfına bakılmaksızın İSG personeli hizmetlerinin temini ile ilgili yükümlülük başlangıcı tarihi 1 Ocak 2013 olarak belirlenmiştir.
- 50'nin altında çalışanı olan, çok tehlikeli ve tehlikeli sınıfta yer alan işletmelerde İSG personeli hizmetlerinin temini ile ilgili yükümlülük başlangıcı tarihi 1 Temmuz 2013 olarak belirlenmiştir.
- 50'nin altında çalışanı olan, az tehlikeli sınıfta yer alan işyeri ile tüm Kamu kurum ve kuruluşları için ise yükümlülük başlangıcı tarihi 1 Temmuz 2014 olarak belirlenmiştir.
- Çalışan sayısı 10'dan az olan ve tehlike sınıfı olarak Tehlikeli ve Çok tehlikeli işler kategorisinde yer alan işyerlerinin; İşyeri hekimi, İş Güvenliği uzmanı ve Diğer sağlık personeli hizmetlerinin finansmanını Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) karşılayacaktır.
- Yeni Kanunla birlikte ‘'Ağır ve Tehlikeli İşler" kavramı kaldırılmıştır. Yapılan işlerle ilgili bir ayırım yapılmayıp; işyerlerinin faaliyet alanları, Tehlike sınıfları tebliği ile üç sınıfta kategorize edilmiştir. İşyerleri -muhtelif işler yapılsa dahi- bir bütün olarak değerlendirilerek "Az Tehlikeli, Tehlikeli ve Çok Tehlikeli işler" şeklindeki üç sınıftan herhangi birinde yer almaktadır.
- İşverenler tarafından tüm çalışanlara, işe girişlerinde ve daha sonra belli periyotlarla Muayene ve buna bağlı Sağlık Taramaları yaptırılma zorunluluğu getirilmiştir. Bu muayeneleri yalnızca, işyerinin -varsa- kendi İşyeri hekimi veya anlaşma yapılan OSGB'nin İşyeri hekimi yapabilmektedir.
- İşyerlerinde oluşabilecek tehlikelerin tespiti ve ortadan kaldırılması amacıyla, Risk Değerlendirmesi yaptırılması gerekmektedir. Risk değerlendirmesi yapılmadığının ilk tespitinde 3234 TL, eksikliğin devam ettiği her ay için 1,5 katı idari para cezası getirilmiştir. metal, yapı, maden, kimyasallarla çalışılan işyerlerinde risk değerlendirmesinin yapılmamış olması halinde ise, iş durdurulacaktır.
- Çalışanların İş Sağlığı Güvenliği Eğitimi almış olmaları zorunlu kılınmıştır. Ayrıca, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta çalışanların mesleki eğitim almadan çalıştırılması yasaklanmıştır. Bu eğitimleri almayan "çalışan başına" her eğitim ayrı ayrı 1078 TL idari para cezası uygulanacaktır.
- Şan OSGB kadromuz özel sektör ve kamuda yıllarca görev yapmış, işyeri hekimleri, iş güvenliği uzmanları ve yardımcı sağlık personellerinden oluşmaktadır.
- Şan OSGB İş Sağlığı ve Güvenliği'ne sadece personel istihdamı olarak değil, firmaların İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda çözüm ortağı olan, danışmanlık yapan, İş Sağlığı ve Güvenliği Kültürü'nü firmalarda oluşturmayı gaye edinen bir anlayışla hizmet vermektedir.
- Şan OSGB İş Sağlığı ve Güvenliğinin tüm alanlarında hizmet veren bir kuruluştur. Tüm hizmetleri kendi bünyesinde ve çözüm ortakları ile birlikte vermektedir.
- İşyeri Hekimi hizmeti (OSGB kapsamında),
- İş Güvenliği Uzmanı hizmeti (OSGB kapsamında),
- Diğer Sağlık Personeli hizmeti (OSGB kapsamında),
- Mobil Sağlık Tarama Aracı (Çözüm Ortağı ile),
- İlkyardım Eğitim Merkezi (Çözüm Ortağı ile),
- Tıbbi ve Çevre Laboratuvar hizmeti (Çözüm Ortağı ile),
- İSG Yazılımı (Çözüm Ortağı ile)
- Ambulans Hizmeti (Çözüm Ortağı ile)
İşyerleri için İş Sağlığı ve Güvenliği tedbirlerini almak; iş verimini ve kalitesini arttırıp, işgücü/işgünü kaybını, iş kazası ve meslek hastalığı azaltmakla beraber idari yaptırımlarla karşı karşıya kalmaktan koruyacaktır. Tedbir almak daha sağlıklı, güvenli ve ucuzdur.
|
İSG Profesyonelleri Çalıştırma Yükümlülüğü |
||
|
İSG Profesyoneli |
4857 Sayılı İş Kanunu (Eski) |
6331 Sayılı İSG Kanunu (Yeni) |
|
İşyeri Hekimi |
İşçi sayısı 50 ve üzerinde olan işyerleri |
Çalışan sayısı 1 ve üzerinde olan tüm işyerleri |
|
İş Güvenliği Uzmanı |
İşçi sayısı 50 ve üzerinde olan ve sanayiden sayılan işyerleri |
Çalışan sayısı 1 ve üzerinde olan tüm işyerleri |
|
Diğer Sağlık Personeli (Hemşire, Sağlık Memuru, Acil Tıp Teknikeri, Çevre Sağlık Teknikeri) |
Zorunluluk yok |
Çalışan sayısı 1 ve üzerinde olan tüm işyerleri (İşyeri Hekimi tam gün çalışan işyerleri için zorunluluk yoktur) |
|
Maliye Bakanlığı Tarafından Belirlenen Yeniden Değerleme Oranına Göre Hesaplanmış 6331 Sayılı İSG Kanunu’ndaki İdari Para Cezaları |
|||||
|
|
|
|
|
|
|
|
Kanun Maddesi |
Ceza Maddesi |
Kanun Maddesinde Sözü Edilen Fiil |
2012
Miktar |
2013 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL) (Yeniden Değerleme Oranı % 7,8) |
Açıklamalar |
|
MADDE 4 - İşverenin genel yükümlülüğü
|
26/1-a |
4/1-a İş sağlığı ve güvenliğiyle ilgili tedbir almamak, organizasyonu yapmamak, gerekli araç ve gereçleri sağlamamak, sağlık ve güvenlik tedbirlerini değişen şartlara uygun hale getirmemek ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapmamak. |
2.000 |
2.156 |
Türk Lirası / her yükümlülük için |
|
26/1-a |
4/1-b İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini izlememek, denetlememek ve uygunsuzlukları gidermemek. |
2.000 |
2.156 |
Türk Lirası / her yükümlülük için |
|
|
MADDE 6 - İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri |
26/1-b |
6/1-a İş güvenliği uzmanı çalıştırmamak. |
5.000 |
5.390 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|
6/1-a İşyeri hekimi çalıştırmamak. |
5.000 |
5.390 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
||
|
6/1-a Diğer sağlık personeli çalıştırmamak. |
2.500 |
2.695 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
||
|
26/1-b |
6/1-b İSG hizmetleri için görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşların görevlerini yerine getirmeleri amacıyla araç-gereç-mekân sağlamamak. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası |
|
|
26/1-b |
6/1-c İSG hizmetlerini yürütenler arasında koordinasyonu sağlamamak. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası |
|
|
26/1-b |
6/1-ç Görevlendirdikleri kişi veya hizmet aldığı kurum ve kuruluşlar tarafından iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuata uygun olan ve yazılı olarak bildirilen tedbirleri yerine getirmemek. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her tedbir için |
|
|
26/1-b |
6/1-d Görevlendirilen kişileri, hizmet alınan kuruluşları, başka işyerlerinden gelen çalışanları ve bunların işverenlerini İSG riskleri konusunda bilgilendirmemek. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası |
|
|
MADDE 8 - İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları |
26/1-c |
8/1 İş güvenliği uzmanlarının ve işyeri hekimlerinin hak ve yetkilerini kısıtlamak. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası / uzman ve hekim için ayrı ayrı |
|
26/1-c |
8/6.İşyeri sağlık ve güvenlik birimini kurmamak.
|
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası |
|
|
MADDE 10 - Risk değerlendirmesi, kontrol, ölçüm ve araştırma |
26/1-ç |
10/1 Risk değerlendirmesi yapmamak veya yaptırmamak. |
3.000 |
3.234 |
Türk Lirası |
|
4.500 |
4.851 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|||
|
26/1-ç |
10/4 Risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaları yapmamak. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası
|
|
|
MADDE 11 - Acil durum planları, yangınla mücadele ve ilk yardım |
26/1-d |
Acil durumları belirlememek, acil durumlar için tedbir almamak, acil durum planlarını hazırlamamak, destek elemanı görevlendirmemek, araç gereç sağlamamak, acil durumlarda işyeri dışındaki kuruluşla irtibatı sağlayacak düzenlemeyi yapmamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her yükümlülük için |
|
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|||
|
MADDE 12 - Tahliye |
26/1-d |
Ciddi ve yakın tehlike durumunda; çalışanların işi bırakarak güvenli yere gitmelerini sağlamamak. Zorunluluk olmadıkça, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilenler dışındaki çalışanlardan işlerine devam etmelerini istemek. Müdahalede bulunan çalışanları yaptıkları müdahaleden dolayı sorumlu tutmak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her yükümlülük için |
|
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|||
|
MADDE 14 - İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi |
26/1-e |
14/1 İş kazalarının ve meslek hastalıklarının kaydını tutmamak, ramak kala olaylar ve iş kazaları ile ilgili incelemeler yaparak ilgili raporları düzenlememek. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası / her yükümlülük için |
|
26/1-e |
14/2.İş kazalarını ve meslek hastalıklarını 3 iş günü içinde SGK'ya bildirmemek. |
2.000 |
2.156 |
Türk Lirası |
|
|
26/1-e |
14/4.Sağlık hizmeti sunucularının iş kazalarını, yetkili sağlık hizmet sunucularının meslek hastalıklarını en geç 10 gün içinde SGK'ya bildirmemesi. |
2.000 |
2.156 |
Türk Lirası |
|
|
MADDE 15 - Sağlık gözetimi |
26/1-f |
15/1 Çalışanlara sağlık gözetimi yaptırmamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her çalışan için |
|
26/1-f |
15/2 Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde çalışacaklar için sağlık raporu almamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her çalışan için |
|
|
MADDE 16 - Çalışanların bilgilendirilmesi |
26/1-g |
Çalışanları bilgilendirme yükümlülüğüne uymamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her çalışan için |
|
MADDE 17 - Çalışanların eğitimi |
26/1-ğ |
Çalışanlara eğitim verme yükümlülüğüne uymamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her çalışan için |
|
MADDE 18 - Çalışanların görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması |
26/1-h |
Çalışanların görüşlerini alma ve katılımlarını sağlama yükümlülüğüne uymamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her aykırılık için |
|
MADDE 20 - Çalışan temsilcisi |
26/1-ı |
20/1 İşyerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarına göre çalışan temsilcileri görevlendirmemek. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası |
|
26/1-ı |
20/3 İşveren tarafından çalışan temsilcilerinin öneride bulunma ve tedbir alınmasını isteme hakkını ihlal etmek. |
1.500 |
1.617 |
Türk Lirası |
|
|
26/1-ı |
20/4 Çalışan temsilcilerinin ve destek elemanlarının haklarını kısıtlamak ve gerekli imkanları sağlamamak. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / hakları kısıtlanan her birey için |
|
|
MADDE 22 - İş sağlığı ve güvenliği kurulu |
26/1-i |
İş sağlığı ve güvenliği kurulunu oluşturmamak, alt işverenin bulunduğu hallerde uygun kurulu oluşturmamak, kurullar arasında koordinasyonu sağlamamak. |
2.000 |
2.156 |
Türk Lirası / her aykırılık için |
|
MADDE 23 - İş sağlığı ve güvenliğinin koordinasyonu |
26/1-j |
23/2 Yönetim tarafından birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezlerinde İSG konusundaki koordinasyonu sağlamamak, tedbir almaları için işvereni uyarmamak. |
5.000 |
5.390 |
Türk Lirası |
|
MADDE 24 - Teftiş, inceleme, araştırma, müfettişin yetki, yükümlülük ve sorumluluğu |
. 26/1-k |
24/2 Ölçüm, inceleme ve araştırma yapılmasına, numune alınmasına veya eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin kontrol ve denetiminin yapılmasına engel olmak. |
5.000 |
5.390 |
Türk Lirası |
|
MADDE 25 - İşin durdurulması |
26/1-l |
İşyerinin bir bölümünde veya tamamında verilen durdurma kararına uymayarak durdurulan işe devam ettirmek. |
10.000 |
10.780 |
Türk Lirası |
|
26/1-l |
25/6 İşin durdurulması sebebiyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödememek veya uygun başka iş vermemek. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / ihlale uğrayan her çalışan için |
|
|
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|||
|
MADDE 29 - Güvenlik raporu veya büyük kaza önleme politika belgesi |
26/1-m |
Büyük kaza önleme politika belgesini hazırlamamak. |
50.000 |
53.900 |
Türk Lirası |
|
Güvenlik raporunu hazırlayarak Bakanlığa sunmadan işyerini faaliyete geçirmek. |
80.000 |
86.240 |
Türk Lirası |
||
|
İşletilmesine Bakanlıkça izin verilmeyen işyerini faaliyete geçirmek. |
80.000 |
86.240 |
Türk Lirası |
||
|
Durdurulan işyerinde faaliyete devam etmek. |
80.000 |
86.240 |
Türk Lirası |
||
|
MADDE 30 - İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çeşitli yönetmelikler |
26/1-n |
30 uncu madde de öngörülen yönetmeliklerdeki hükümlere aykırı hareket etmek. |
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her hüküm için |
|
1.000 |
1.078 |
Türk Lirası / her ay (Aykırılığın devamı halinde) |
|||
Maliye Bakanlığı Tarafından Belirlenen Yeniden Değerleme Oranına Göre Hesaplanmış
6331 sayılı Kanunun 24. maddesi gereğince 4857 Sayılı İş Kanunu’na Göre Uygulanacak İdari Para Cezaları
|
Kanun Maddesi |
Ceza Maddesi |
Konu |
2012
Miktar
|
2013 YILINDA UYGULANACAK CEZA MİKTARI (TL) ( Yeniden Değerleme Oranı % 7,8)
|
Açıklamalar |
|
MADDE 92 - Yetkili makam ve memurlar
|
107/1-a |
Çağrıldıkları zaman gelmemek, ifade ve bilgi vermemek, gerekli olan belge ve delilleri getirip göstermemek, İş Müfettişlerinin 92/1fıkrada yazılı görevlerini yapmak için kendilerine her çeşit kolaylığı göstermemek ve bu yoldaki emir ve isteklerini geciktirmeksizin yerine getirmemek.
|
10.873
|
11.721 |
Türk Lirası |
|
MADDE 96 - İşçi ve işverenin sorumluluğu
|
107/1-b |
İfade ve bilgilerine başvurulan işçilere işverenlerce telkinlerde bulunma, gerçeği saklamaya yahut değiştirmeye zorlama veyahut ilgili makamlara ifade vermeleri üzerine onlara karşı kötü davranışlarda bulunmak. |
10.873
|
11.721 |
Türk Lirası |
|
MADDE 107 - İş hayatının denetim ve teftişi ile ilgili hükümlere aykırılık
|
107 |
İş Müfettişlerinin teftiş ve denetim görevlerinin yapılmasını ve sonuçlandırılmasını engellemek.
|
10.873
|
11.721 |
Türk Lirası |
Not: 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 17 nci maddesinin yedinci fıkrasındaki “İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz” hükmü gereğince 1 TL’nin küsuru dikkate alınmamıştır.